´Tour d´Europe langs ideaalsteden in de late middeleeuwen’ tentoonstelling en mogelijke publicatie boek.
De tentoonstelling is in 2016 gemaakt voor het museum van Elburg. Elburg zelf is een mooie kleine stad met een heldere planmatige stadsplattegrond. Een regelmatige geometrische plattegrond roept associaties op met planmatig ontworpen steden uit later tijden. Elburg is echter een middeleeuwse stad, opnieuw opgebouwd in 1392. De middeleeuwen zijn in de verbeelding van nu een barbaars tijdperk, bron voor games, fantasie, magie en nagespeelde veldslagen. Hoe kan zo’n verlichte heldere stadsplattegrond ontstaan in een periode die wordt gezien als een donkere middentijd tussen Rome en de Renaissance? Die tegenspraak vormt de start van een speurtocht door heel Europa.
stedenkoorts
Wat blijkt, in de Middeleeuwen is er in heel Europa een ware stedenkoorts. Dorpen en bestaande steden breiden uit en zo´n 1500 nieuwe steden worden gesticht. Centraal in de tentoonstelling staan vijf nieuw gestichte steden uit die tijd: Monflanquin, Torun, Caernarfon, San Giovanni Valdarno en Elburg. Deze steden zijn gekozen omdat hun middeleeuwse stadsplattegrond tot op de dag van vandaag gaaf is gebleven. Je wandelt nu door een middeleeuwse stadsplattegrond met deels middeleeuwse gebouwen.
tentoonstelling
De tentoonstelling gaat over de drijfveren achter deze stedenkoorts en over de steden zelf. De geponeerde stelling in de tentoonstelling is dat de stichters van de stad bij het maken van de stad uitgingen van een plan, een ideaalschema. Al tekenend en analyserend is in de verschillende stadsplannen gezocht naar dit onderliggende ideaalschema. Het is een poging om met terugwerkende kracht de onderliggende opbouw van het stadsplan op te sporen. Bestaande wegen, oude dorpskernen of bestaande linten worden moeiteloos in de nieuwe gestichte regelmatige stad opgenomen. Hierdoor ontstaat er in veel steden een spannende combinatie van regelmaat en verstoring. Het ideaalschema is voor de stichters een startpunt en geen dwingend kader.
Tentoonstellingen
Museum Elburg 30 09 2016 | 25 02 2017
TU Delft, afd. Bouwkunde 25 09 2017 | 14 10 2017
Vleeshal Zutphen 12 07 2018 | 26 08 2018
Voermanmuseum Hattem 01 01 2021 | 01 04 2021